Siber Güvenlik Mühendisliği, dijital çağın en kritik sorunlarından biri olan siber güvenlik tehditlerine karşı çözümler geliştiren ve sistemleri koruma altına almayı hedefleyen bir disiplindir. Siber Güvenlik Mühendisliği Lisans Programı, öğrencilere siber güvenlik alanında uzmanlaşmalarını sağlayacak bilgi ve becerileri kazandırmayı amaçlayan bir eğitim programıdır.
Bu program, öğrencilere bilgi sistemlerini, ağ güvenliğini ve siber tehditlerle başa çıkma yöntemlerini öğretir. Ayrıca, güvenlik açıklarının tespiti, saldırı tespiti ve önleme sistemleri, şifreleme teknikleri ve siber güvenlik yönetimi gibi konulara odaklanır.
Programın Amacı
Siber Güvenlik Mühendisliği Lisans Programı, öğrencilerin aşağıdaki konularda yetkinlik kazanmalarını hedefler:
- Teorik ve Teknik Bilgi: Bilgi güvenliği prensiplerini, kriptografiyi ve güvenlik protokollerini anlamak.
- Pratik Uygulamalar: Siber saldırı senaryolarını analiz etme, güvenlik açıklarını belirleme ve savunma mekanizmaları geliştirme.
- Problem Çözme: Karmaşık siber güvenlik sorunlarını çözme ve inovatif çözümler geliştirme.
- Etik ve Hukuk: Siber güvenlikte etik ilkeleri benimsemek ve ilgili yasal düzenlemelere hakim olmak.
- Sektörel Hazırlık: Çeşitli sektörlerdeki siber güvenlik ihtiyaçlarına yanıt verebilme.
Ders İçerikleri
Programda yer alan temel derslerden bazıları şunlardır:
- Matematik ve İstatistik: Olasılık teorisi, sayı teorisi, veri analizi.
- Bilgisayar Bilimi Temelleri: Veri yapıları, algoritmalar, ağ protokolleri.
- Siber Güvenlik Temelleri: Şifreleme algoritmaları, güvenlik protokolleri, güvenlik açıkları analizi.
- Saldırı ve Savunma Teknikleri: Penetrasyon testleri, saldırı önleme sistemleri (IPS), güvenlik duvarları.
- Adli Bilişim ve Hukuk: Siber suçlar ve yasal düzenlemeler, dijital delil toplama.
- Proje ve Uygulama: Gerçek dünya siber güvenlik projeleri üzerinde uygulamalı çalışmalar.
Siber Güvenlik Mühendisliği Lisans bölümünden mezun olan bir öğrenci "lisans derecesi" almış olur. Bu derece, öğrencinin tamamladığı eğitim programının seviyesini ve niteliğini belirtir. Lisans derecesi, genellikle üniversitelerde dört yıllık bir programın tamamlanması sonrasında verilir ve öğrencinin öğrenim gördüğü alana ait geniş bir bilgi birikimine sahip olduğunu gösterir.
Siber Güvenlik Mühendisliği Lisans Programı, siber tehditlerin ve güvenlik açıklarının önlenmesi, algılanması ve çözülmesi konusunda uzman bireyler yetiştirmeyi hedefleyen kapsamlı bir eğitim sunar. Bu program, öğrencilerin hem teknik hem de stratejik düzeyde yetkinlikler kazanmasını sağlar.
Programın Genel Profili
- Disiplinlerarası Yaklaşım: Program, bilgisayar mühendisliği, bilgi güvenliği, kriptografi ve hukuk gibi alanları bir araya getirerek geniş bir perspektif sunar.
- Uygulamalı Eğitim: Teorik bilgilerin yanı sıra uygulamalı laboratuvar çalışmaları, simülasyonlar ve gerçek dünya projeleriyle öğrenim desteklenir.
- Etik ve Yasal Farkındalık: Program, etik değerlere bağlı kalarak siber güvenlik uygulamaları geliştirme ve yasal düzenlemelere uygun hareket etme becerisi kazandırır.
- Teknolojik ve Güncel Yaklaşımlar: Hızla gelişen teknolojiye uyum sağlamak için yeni nesil tehditler, savunma teknikleri ve araçları ele alınır.
Programın Temel Öğrenim Alanları
- Temel Bilgisayar Bilimleri ve Mühendislik:
- Algoritmalar ve veri yapıları
- Bilgisayar ağları ve internet protokolleri
- Yazılım mühendisliği ve programlama dilleri
- Siber Güvenlik Temelleri:
- Güvenlik açıklarının analizi ve önlenmesi
- Kriptografik algoritmalar ve protokoller
- Siber tehdit modelleme ve risk analizi
- Uygulamalı Siber Güvenlik:
- Penetrasyon testleri ve etik hacking
- Ağ güvenliği ve güvenlik duvarları
- Siber saldırı tespiti ve olay müdahale
- İleri Düzey Güvenlik Uygulamaları:
- Bulut güvenliği
- IoT güvenliği
- Yapay zeka ve makine öğrenimi ile güvenlik
- Yasal ve Etik Konular:
- Siber suçlar ve yasal düzenlemeler
- Dijital delil toplama ve adli bilişim
- Siber güvenlikte etik kurallar ve sorumluluklar
Hedef Öğrenci Profili
- Bilgi teknolojilerine ve dijital dünyaya ilgi duyan,
- Analitik düşünme ve problem çözme becerileri gelişmiş,
- Etik değerlere önem veren,
- Sürekli öğrenmeye açık, yenilikçi bireyler.
Siber Güvenlik Mühendisliği Lisans Programı, dijital dünyadaki güvenlik ihtiyaçlarını karşılamak üzere uzmanlaşmak isteyen öğrenciler için ideal bir seçenektir. Bu program, mezunlarına hem ulusal hem de uluslararası arenada yüksek talep gören bir meslek edindirme imkânı sunar.
Kazanılacak Yetkinlikler
Programı başarıyla tamamlayan öğrenciler şu yetkinliklere sahip olur:
- Teknik Uzmanlık: Siber tehditlere karşı etkili güvenlik çözümleri tasarlama, uygulama ve optimize etme.
- Analitik Düşünme: Kompleks güvenlik sorunlarını analiz ederek yenilikçi ve uygulanabilir çözümler geliştirme.
- Uygulamalı Beceri: Çeşitli güvenlik araçlarını kullanma ve yeni teknolojilere hızlı uyum sağlama.
- İletişim ve Liderlik: Teknik raporlar hazırlama, ekip çalışması yürütme ve siber güvenlik projelerinde liderlik yapma.
- Etik Bilinç ve Hukuki Farkındalık: Etik kurallara uygun ve yasal çerçevede güvenlik uygulamaları gerçekleştirme.
Kariyer Olanakları
Siber Güvenlik Mühendisliği mezunları, aşağıdaki sektörlerde çeşitli roller üstlenebilir:
- Bilgi teknolojileri (IT) şirketleri
- Kamu kurumları ve savunma sanayii
- Bankacılık ve finans sektörü
- Telekomünikasyon
- Araştırma ve geliştirme (AR-GE) laboratuvarları
- Özel güvenlik danışmanlık firmaları
Siber Güvenlik Mühendisliği mezunları, dijital güvenlik ihtiyaçlarının hızla arttığı bir dünyada geniş bir istihdam yelpazesine sahiptir. Kamu kurumları, özel sektör ve uluslararası şirketlerde görev alabilecekleri gibi, girişimcilik ve danışmanlık gibi alanlarda da kariyer fırsatları bulabilirler. Aşağıda, mezunların çalışabileceği başlıca alanlar ve potansiyel roller yer almaktadır:
1. Bilgi Teknolojileri (IT) ve Telekomünikasyon Şirketleri
- Ağ Güvenliği Uzmanı: Kurumların ağ altyapılarını güvence altına alır, saldırılara karşı savunma mekanizmaları kurar.
- Siber Güvenlik Mühendisi: Siber tehditlerin tespiti, güvenlik açıklarının analizi ve önlenmesi üzerine çalışır.
- Siber Olay Müdahale Uzmanı (Incident Responder): Siber saldırılara hızlı yanıt verir ve hasarı en aza indirir.
2. Savunma Sanayii
- Siber Güvenlik Uzmanı: Ulusal güvenliği tehdit eden siber saldırılara karşı savunma mekanizmaları geliştirme.
- Kriptoloji Uzmanı: Savunma sistemlerinde kullanılan şifreleme ve veri güvenliği mekanizmalarını tasarlar.
- Adli Bilişim Uzmanı: Dijital suçların soruşturulmasında delil toplama ve analiz yapar.
3. Bankacılık ve Finans Sektörü
- Bilgi Güvenliği Uzmanı: Finansal işlemlerin güvenliğini sağlamak ve müşteri verilerini korumak.
- Risk Analisti: Siber tehditlerin finansal risklerini analiz ederek çözümler sunar.
- Uyum ve Denetim Uzmanı: Yasal ve düzenleyici gerekliliklere uygun güvenlik protokollerini uygular.
4. Özel Güvenlik Danışmanlık Firmaları
- Etik Hacker (White Hat Hacker): Sistemlerin güvenlik açıklarını tespit ederek düzeltici önlemler alır.
- Penetrasyon Test Uzmanı: Sistemlere kontrollü siber saldırılar gerçekleştirerek güvenlik seviyelerini ölçer.
- Siber Güvenlik Danışmanı: Kurumlara özel güvenlik stratejileri geliştirir ve rehberlik eder.
5. Araştırma ve Geliştirme (AR-GE)
- Tehdit Analisti: Yeni ortaya çıkan siber tehditleri analiz ederek savunma yöntemleri geliştirir.
- Yapay Zeka ve Güvenlik Uzmanı: AI tabanlı güvenlik sistemlerini araştırır ve uygular.
- Yeni Teknoloji Geliştirici: IoT, bulut ve mobil cihazlar için yenilikçi güvenlik çözümleri tasarlar.
6. Uluslararası Şirketler ve Organizasyonlar
- Siber Güvenlik Yöneticisi: Global düzeyde siber güvenlik projeleri ve operasyonlarını yönetir.
- Güvenlik Politikaları Uzmanı: Şirketlerin güvenlik politikalarını ve standartlarını belirler.
- Uluslararası Güvenlik Araştırmacısı: Global tehdit trendlerini analiz ederek raporlar hazırlar.
7. Girişimcilik
- Güvenlik Teknolojileri Girişimcisi: Yeni nesil güvenlik yazılımları ve araçları geliştiren start-up'lar kurabilir.
- Danışmanlık Hizmetleri: Kurumlara siber güvenlik stratejileri ve çözümleri sunar.
8. Akademik ve Eğitim Kurumları
- Araştırmacı: Üniversitelerde veya araştırma merkezlerinde siber güvenlik üzerine çalışır.
- Eğitmen: Siber güvenlik eğitimleri düzenler ve gelecek nesil uzmanları yetiştirir.
Gelecek Perspektifi
- Artan Talep: Dijitalleşmenin hızlanması ve siber tehditlerin çoğalmasıyla birlikte siber güvenlik uzmanlarına olan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır.
- Uluslararası Çalışma Olanakları: Siber güvenlik, uluslararası bir alan olduğu için mezunlar, yurt dışında çalışma imkânı bulabilir.
- Rekabetçi Maaşlar: Yüksek talep ve uzmanlık gerektiren bir alan olması nedeniyle, siber güvenlik uzmanları genellikle sektörde rekabetçi maaşlar alır.
Siber Güvenlik Mühendisliği mezunları, dijital dünyada güvenliğin temel taşlarını oluşturarak teknoloji çağının vazgeçilmez profesyonelleri arasında yer alır.
Öğrencinin derslerdeki başarısı, dönem içi notları ile dönem sonu sınav notunun birlikte değerlendirilmesi ile belirlenir.
Dönem içi notları, küçük sınavlar (quiz), ara sınav notu ve derse bağlı olarak ödevlere, uygulamalara, pratik çalışmalara verilen notlardan oluşur. Kredili sistemde dönem içi ve dönem sonu değerlendirmelerin türü ile (sınav, ödev, uygulama ve benzeri) ağırlıkları, dersi veren öğretim elemanı tarafından dönemin ilk iki haftası içinde ilgili bölüm başkanlığına bildirilir ve ilgili öğretim birimi yönetimi tarafından öğrencilere duyurulur. Son değerlendirme, o dersi alan tüm öğrencilerin genel başarı düzeyi de gözönüne alınarak, dersi veren öğretim elemanınca aşağıdaki harf notlarından birisi ile belirlenir.
Dönem içi verilen ödev çalışmalarının dönem sonu notuna etki oranı %40 iken, dönem sonu final sınavlarının dönem sonuna etkisi %60 oranındadır.
Öğrencinin programdaki tüm zorunlu ve seçmeli dersleri başarmış olması, F1, F2 ya da Z notunun olmaması gerekir. Bu programda öğrencinin asgari 240 AKTS kredisini sağlaması ve genel not ortalamasının 4,00 üzerinden en az 2,00 olması gerekmektedir.